wtorek, 11 marca 2014

Nic co męskie, nie jest nam obce

"Mimikra - zdolność upodabniania się bezbronnych gatunków zwierząt do innych gatunków, posiadających przystosowania obronne, przez co zwierzę zyskuje dodatkową ochronę przed wrogami naturalnymi." Encyklopedia WIEM

Brytyjska artystka Sarah Lucah we wszystkich swoich pracach wykorzystuje możliwość maskarady. W autoportrecie z jajami sadzonymi prezentuje się w wyluzowanej, choć władczej i męskiej postawie. Mimo usytuowania się w pozycji siedzącej, poniżej pozycji odbiorcy, jest w sytuacji nad nami dominującej i niejako grozi spojrzeniem. Rzuca wyzwanie męskiej wyższości poprzez mimikę. Jednak Lucas nie chce w pełni przeobrazić się w mężczyznę - smażone jajka umieszczone na piersiach niemal komicznie przypominają nam o kobiecości Lucas. Zagadnienie płci, jest zdecydowanie najważniejszym elementem fotografii Lucas, dialoguje z każdym elementem kompozycji. Czarno-biała podłoga podkreśla opozycję kobiece/męskie w ramach ściśle określonych stereotypów społeczeństwa patriarchalnego. Użycie typowo męskich atrybutów – stroju przypominającego robotniczy, paczki papierosów, krótkich włosów przeciwstawiają się niewygodnej, w tym towarzystwie symbolicznym, kobiecości, której obecność jest kluczowa w przesunięciu kulturowo nadanych granic między tym co kobiece i męskie, podważając stereotypy i wprowadzając w poczucie niewygody, burząc nasze poczucie spójności i bezpieczeństwa. Psychoanalityczka Julia Kristeva, która omówiła pozytywny wpływ strategii oporu w celu obalenia skostniałych kategorii tożsamość płci, w których kobieta jest traktowana jedynie jako marginalny aspekt dominowanego przez mężczyzn świecie, przekonuje, że kobiety nie mogą po prostu przyjąć męskich ról w ramach phallocentrycznego porządku, który jest zbudowany na językowej binarności tego co męskie – silne i aktywne, z tym co kobiece – miękkie i pasywne. Jak komentuje jej teorię Judith Butler w Gender Trouble: „Żeńskie ciało wyzwolone z niewoli ojcowskiego prawa może okazać się jedynie kolejnym owego prawa wcieleniem, które pozuje na wywrotowe, lecz służy owemu prawu, przyczyniając się do jego wzmocnienia i rozszerzenia... Jeśli subwersja w ogóle jest możliwa, to tylko na zasadach owego prawa, tylko dzięki możliwościom, które pojawiają się, gdy prawo to samo przeciwko sobie występuje i wykształca zaskakujące wariacje. Wyzwolenie kulturowo konstruowanego ciała prowadzić będzie nie do jego „naturalnej” przeszłości czy pierwotnych rozkoszy, lecz ku przyszłości, otwartej i pełnej kulturowych możliwości.” Lucas chce zakwestionować pogląd, że jedynie mężczyźni mogą być uważani za dominujących i agresywnych, podczas gdy kobiety są z natury opiekuńcze i służalcze. Zbyt długo żyliśmy ograniczeni przez ramy patriarchalnego społeczeństwa, przejmując bezwiednie przeświadczenie o stałych różnicach. Próba zakwestionowania męskiej siły, przekonania publiczności do spojrzenia poza kulturowe założenia stereotypowych przedstawień może przyczynić się do większego zrozumienia równości i stworzenia zupełnie nowej jakości życia w społeczeństwie.
Dorota Wójtowicz

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz